Projekt realizowany przez Fundację Rozwoju Osobistego „Przystań” we współpracy z Uniwersytetem w Walencji w ramach Programu Erasmus+, Akcja 2. Współpraca Organizacji i Instytucji, Partnerstwa na małą skalę.
Dynamiczny rozwój technologii informacyjno-komunikacyjnych stawia przed rodziną oraz szkołą zadanie jakim jest przeciwdziałanie skutkom, które mogą dotyczyć uczniów szkół podstawowych nadużywających technologii.
Największymi wyzwaniami związanymi z szybko rozwijającą się technologią są:
Cel główny
Głównym celem projektu jest przeciwdziałanie pogarszaniu się wyników w nauce uczniów szkół podstawowych wynikającemu z nadużywania technologii, w tym w szczególności komputerów, smartfonów, poprzez opracowanie innowacyjnego zestawu narzędzi dydaktycznych dla nauczycieli szkół podstawowych koncentrujących się na rozwoju umiejętności miękkich uczniów.
Cele szczegółowe
Misją Fundacji Rozwoju Osobistego „Przystań, będącej liderem projektu, jest m.in. wspieranie rozwoju osobistego i psychospołecznego, przeciwdziałanie uzależnieniom i przemocy w rodzinie, prowadzenie działań mających na celu profilaktykę zdrowotną, a także działalność edukacyjna.
Fundacja kieruje swoje działania zarówno do dzieci i młodzieży, ale także osób dorosłych.
Misją Uniwersytetu w Walencji jest kształcenie kompetentnych specjalistów w europejskim standardzie zawodowym i zachęcanie do prestiżowych badań o międzynarodowych implikacjach, które przyczynią się do rozwoju społeczeństwa.
Uniwersytet w Walencji kształci przyszłych specjalistów w dziedzinie edukacji m.in. w zakresie pedagogiki, wychowania społecznego. Wspiera doradztwem nauczycieli wszystkich poziomów edukacyjnych w zakresie edukacji włączającej i prowadzenia w szkołach projektów mających na celu zwiększanie świadomości dotyczącej różnorodności w klasach.
Partnerstwo powstało z potrzeby połączenia wiedzy akademickiej dotyczącej nauczania w szkołach podstawowych oraz praktycznej w obszarze profilaktyki uzależnień behawioralnych wśród uczniów szkół podstawowych.
Realizując projekt partnerstwo wypracowało narzędzia pomagające nauczycielom i rodzicom wspierać zrównoważone korzystania z technologii przez uczniów szkół podstawowych, aby mieli szanse na rozwijanie swoich kompetencji, w tym społecznych i osobistych, w taki sposób, żeby miało to pozytywny wpływ na ich przyszłość.
Transnational Project Meeting w Hiszpanii
Pierwsze Międzynarodowe Spotkanie Projektowe odbyło się w dniach 13-14 października 2022r. w Walencji. Podczas spotkania przedstawiciele Fundacji i Uniwersytetu w Walencji uczestniczyli w sesjach roboczych poświęconych wypracowaniu wspólnych założeń tworzenia zestawu narzędzi dydaktycznych mających na celu zapobieganie pogorszeniu wyników w nauce uczniów szkół podstawowych wynikającemu z nadużywania technologii, w szczególności komputerów, smartfonów. Uczestnicy wymienili się doświadczeniami w zakresie przeciwdziałania nadużywaniu technologii przez uczniów. Przedstawili także specyfikę funkcjonowania szkół podstawowych w swoich krajach oraz opracowali założenia oraz plan działania dotyczące tworzenia narzędzi.
Transnational Project Meeting w Polsce
Drugie Międzynarodowe Spotkanie Projektowe odbyło się w dniach 3-4 lipca 2023r. w Warszawie. Podczas spotkania przedstawiciele Fundacji i Uniwersytetu w Walencji uczestniczyli w sesjach roboczych poświęconych omówieniu realizacji oraz ewaluacji pilotażowego wdrożenia wypracowanych w ramach projektu narzędzi dydaktycznych mających na celu zapobieganie pogorszeniu wyników w nauce uczniów szkół podstawowych wynikającemu z nadużywania technologii, w szczególności komputerów, smartfonów. Uczestnicy ustalili jakie zmiany należy wprowadzić do ostatecznej wersji zestawu narzędzi, aby je ulepszyć, a także omówili założenia dotyczące realizacji działań upowszechniających rezultaty projekty, w tym szczegóły organizacyjne i merytoryczne związane z przeprowadzeniem szkoleń w ramach multiplier events.
Szkolenie w formie warsztatów (Multipiler Event) w Polsce
W ramach upowszechniania rezultatów projektu podczas szkolenia, które odbyło się w Warszawie w dniu 21.09.2023 został zaprezentowany zestaw narzędzi dydaktycznych w zakresie zrównoważonego korzystania z technologii oraz rozwijania kompetencji społecznych i osobistych wśród uczniów.
W szkoleniu wzięli udział przedstawiciele szkół podstawowych, wśród których byli dyrektorzy, nauczyciele, pedagodzy oraz psychologowie szkolni.
Szkolenie prowadziły osoby reprezentujące Fundację, które były zaangażowane w opracowywanie narzędzi dydaktycznych, a także nauczyciele szkoły, która pilotażowo wdrożyła projekt. Podczas szkolenia poza omówieniem stworzonych w ramach projektu narzędzi dydaktycznych, przedstawione zostały efekty pilotażowego wdrożenia w szkole podstawowej, a na koniec uczestnicy mieli możliwość przedyskutowania możliwości wdrożenia narzędzi we własnych szkołach.
Uczestnicy zadawali wiele pytań, a w szczególności byli zainteresowani praktycznymi aspektami związanymi z pilotażowym wdrożeniem w szkołach.
Końcowa ocena dokonana przez uczestników projektu stworzonych narzędzi wskazuje, że wdrożenie ich w szkołach może być skuteczne w przeciwdziałaniu trudnościom w uczeniu się, przedwczesnemu kończeniu nauki i niskiej biegłości w zakresie podstawowych umiejętności. Uczestnicy uważają także, że wykorzystanie stworzonych w ramach projektu narzędzi dydaktycznych będzie miało pozytywny wpływ na ich rozwój zawodowy.
Szkolenie w formie warsztatów (Multipiler Event) w Walencji
W ramach upowszechniania wyników projektu, podczas szkolenia, które odbyło się w Walencji w dniu 7 września 2023 r., zaprezentowano zestaw narzędzi dydaktycznych służących zrównoważonemu wykorzystaniu technologii oraz rozwojowi umiejętności społecznych i osobistych wśród uczniów.
W szkoleniu uczestniczyli przedstawiciele szkół podstawowych, w tym dyrektorzy, nauczyciele, specjaliści z zakresu pedagogiki, psychologii i edukacji społecznej w środowisku szkolnym, a także nauczyciele z CEFIRE (ośrodka doskonalenia nauczycieli) oraz koordynatorzy pedagogiczni szkół podstawowych i średnich.
Szkolenie przeprowadzili przedstawiciele Uniwersytetu w Walencji, którzy brali udział w opracowaniu narzędzi dydaktycznych, a także nauczyciele ze szkoły, która realizowała projekt w trybie pilotażowym (CRA Quart de les Valls-Benavites w prowincji Walencja). Podczas szkolenia, oprócz omówienia narzędzi nauczania stworzonych w ramach projektu, zaprezentowano efekty pilotażowego wdrożenia w szkole podstawowej, a na zakończenie uczestnicy mieli okazję przedyskutować możliwość wdrożenia narzędzi w swoim własnych szkół, aby ocenić możliwe dostosowania do rzeczywistości szkolnej.
Uczestnicy zadawali wiele pytań, a szczególnie byli zainteresowani praktycznymi aspektami związanymi z pilotażowym wdrożeniem w szkołach.
Końcowa ocena narzędzi stworzonych przez uczestników projektu wskazuje, że ich wdrożenie w szkołach może skutecznie przeciwdziałać trudnościom w nauce, przedwczesnemu kończeniu nauki i niskiemu opanowaniu podstawowych umiejętności. Uczestnicy docenili także fakt, że wykorzystanie narzędzi dydaktycznych stworzonych w ramach projektu będzie miało pozytywny wpływ na ich rozwój zawodowy.
Przedstawiciele CEFIRE wyrazili zainteresowanie możliwością rozpowszechniania materiałów i projektowania specjalistycznych szkoleń dla nauczycieli szkół podstawowych we współpracy z Uniwersytetem w Walencji.
Najważniejszym rezultatem projektu jest opracowany przez partnerów zestaw innowacyjnych narzędzi dydaktycznych, które mają wspierać nauczycieli w zapobieganiu pogarszaniu się wyników nauczania uczniów szkół podstawowych na skutek nadużywania technologii, w szczególności komputerów i smartfonów, poprzez rozwijanie ich umiejętności społecznych i osobistych.
Opracowane narzędzia dydaktyczne są skierowane do dwóch grup uczniów szkół podstawowych:
Zestaw narzędzi składa się z:
Projekt jest odpowiedzią na sytuację, w której nie istnieje jedna powszechnie akceptowana lista umiejętności społecznych i osobistych. W literaturze proponowane są różne podejścia do nauczania tych umiejętności, jednak projekt koncentruje się na kompetencjach społecznych i osobistych, które określane są jako umiejętności miękkie zgodnie z Zaleceniami Rady Unii Europejskiej z dnia 22 maja 2018 r. i które są kompetencjami kluczowymi.
W opracowanym zestawie narzędzi dydaktycznych znajdują się materiały skierowane do kadry szkół podstawowych, w tym specjalistów z zakresu psychologii, pedagogów, nauczycieli, a także dyrektorów szkół.
Opracowane narzędzia pozwalają także na podniesienie świadomości rodziców w zakresie profilaktyki uzależnień oraz wpływu technologii na rozwój umiejętności i wyniki w nauce ich dzieci oraz zdobycie przez rodziców umiejętności w zakresie wspierania rozwoju kompetencji społecznych i osobistych oraz zachowanie równowagi w korzystaniu z technologii przez ich dzieci. Mają także na celu zmotywowanie ich do propagowania tej idei wśród innych rodziców.
Jednak, głównymi beneficjentami działań zrealizowanych w projekcie są uczniowie szkół podstawowych, zwłaszcza uczniowie zagrożeni wykluczeniem ze względu na uzależnienie od smartfonów, komputerów i słabe wyniki w nauce, którzy mają szanse na rozwinięcie swoich umiejętności społecznych oraz osobistych, a także wypracowanie zdrowych i konstruktywnych nawyków w zakresie korzystania z technologii oraz spędzania wolnego czasu.
Materiały zawarte w stworzonym zestawie narzędzi są umieszczone w otwartym repozytorium na stronie obu partnerów projektu, które jest dostępne dla wszystkich nauczycieli w UE.
KWESTIONARIUSZ DOTYCZĄCY UŻYWANIA NOWYCH TECHNOLOGII
Narzędzie, które pozwala określić czy dziecko używa technologii w sposób bezpieczny i zrównoważony.
W przypadku dzieci w wielu 6-9 lat, zaleca się, aby rodzic wypełnił kwestionariusz wraz dzieckiem. Dzieci w wieku 10-14 mogą wypełnić kwestionariusz samodzielnie.
Po uzgodnieniu z rodzicami również nauczyciele mogą wesprzeć dzieci w wypełnieniu kwestionariusza w szkole.
Kwestionariusz używanie NT- 6-9 lat
Kwestionariusz używanie NT-10-14 lat
KWESTIONARIUSZ KOMPETENCJI OSOBISTYCH I SPOŁECZNYCH
Narzędzie, które pozwala określić poziom kompetencji osobistych i społecznych u dziecka.
W przypadku dzieci w wielu 6-9 lat, zaleca się, aby rodzic wypełnił kwestionariusz wraz dzieckiem. Dzieci w wieku 10-14 mogą wypełnić kwestionariusz samodzielnie.
Po uzgodnieniu z rodzicami również nauczyciele mogą wesprzeć dzieci w wypełnieniu kwestionariusza w szkole.
Kwestionariusz kompetencje 6-9 lat
Kwestionariusz kompetencje - 10-14 lat
TUTORIAL DLA NAUCZYCIELI
Tutorial jest narzędziem, które jest skierowane do kadry pedagogicznej, w szczególności wychowawców, pedagogów, psychologów szkolnych, realizujących wsparcie grupowe oraz indywidualne w zakresie rozwijania kompetencji osobistych oraz społecznych uczniów szkół podstawowych w kontekście dynamicznie rozwijającej się technologii. Zawiera wiedzę dotycząca zrównoważonego korzystania z technologii oraz kompetencji społecznych i osobistych, a także praktyczne wskazówki, przykłady jak pracować z uczniami, a także rodzicami zaangażowanymi w trening z dziećmi. Nauczyciele mogą znaleźć w tutorialu scenariusze dotyczące pracy z uczniem metodą tutoringu, a z rodzicami metodą coachingu.
PLANY LEKCJI
Plany lekcji to narzędzie do wykorzystania przez nauczycieli podczas zajęć grupowych. Zawierają scenariusze zajęć, a także określają skuteczne metody pracy. Są także wzbogacone we wskazówki dotyczące realizacji zajęć w grupie.
Plany lekcji 6-9 lat - Moduł 1
Plany lekcji 10-14 lat - Moduł 1
Plany lekcji 6-9 lat - Moduł 2
Plany lekcji 10-14 lat - Moduł 2
Plany lekcji 6-9 lat - Moduł 3
Plany lekcji 10-14 lat - Moduł 3
TUTORIAL DLA RODZICÓW – wersja skrócona
Tutorial w wersji skróconej jest narzędziem skierowanym do rodziców, którzy w środowisku rodzinnym, chcą wspierać swoje dzieci w rozwijaniu kompetencji społecznych oraz osobistych oraz kształtowaniu zdrowych nawyków związanych ze zrównoważonym korzystaniem z technologii. Skrócona wersja tutoriala zawiera podstawową wiedzę dotyczącą zrównoważonego korzystania z technologii oraz kompetencji społecznych i osobistych, a także podstawowe założenia dotyczące tego jak prowadzić trening z dzieckiem w warunkach domowych.
Tutorial dla rodziców-wersja skrócona
TUTORIAL DLA RODZICÓW – wersja rozszerzona
Tutorial w wersji rozszerzonej podobnie jak tutorial w wersji skróconej, jest narzędziem skierowanym do rodziców, którzy w środowisku rodzinnym, chcą wspierać swoje dzieci w rozwijaniu kompetencji społecznych oraz osobistych oraz kształtowaniu zdrowych nawyków związanych ze zrównoważonym korzystaniem z technologii. Rozszerzona wersja tutoriala zawiera bardziej szczegółową niż wersja skrócona wiedzę dotycząca zrównoważonego korzystania z technologii oraz kompetencji społecznych i osobistych, a także praktyczne wskazówki, przykłady, ćwiczenia jakie rodzic może wykorzystać prowadząc z dzieckiem trening w warunkach domowych. Rodzic może znaleźć w tutorialu scenariusze dotyczące prowadzenia treningu mającego na celu wzmacnianie konkretnych umiejętności oraz nawyków.
Tutorial dla rodziców-wersja rozszerzona
Aby rozpowszechnić projekt i jego wyniki, w czasopiśmie monograficznym opublikowano dwie prace na temat LifeComp i innowacji edukacyjnych, które opisano szczegółowo poniżej:
Ancheta-Arrabal, A., Donato, D., Giménez, N (2023) La competencia digital y el uso responsable de herramientas digitales en la educación obligatoria. diseño de una propuesta pedagógica para la innovación. In Blanca Berral Ortiz; José Antonio Martínez Domíngo; Daniel Álvarez Ferrándiz & Juan José Victoria Maldonado (eds.) INVESTIGACIÓN E INNOVACIÓN EDUCATIVA EN CONTEXTOS DIFERENCIADOS (pp.869-880). Dykinson, Madrid.
Ancheta-Arrabal, A. y Uzarska-Bachmura, M. 2022. La realidad hipertecnológica de la infancia y el equilibrio con la LifeComp. Cuadernos de pedagogía, Nº 528, pp. 118-123.